دانستني هايي در مراقبت از نوزاد

حرارت بدن نوزاد

• براي حفظ درجه حرارت بدن نوزاد بهتر است درجه حرارت اتاق 25 تا 27 درجه سانتيگراد و هواي اتاق تازه باشد.
• در اتاقي كه نوزاد نگهداري مي شود،بهتر است با بستن در و پنجره از جريان سريع هوا يا كوران جلوگيري كرد.
• كهنه و ملحفه هاي خيس را بايد بلافاصله عوض كرد.
• نوزاد را نبايد روي سطوح سرد مثل ملحفه يا ترازوي سرد گذاشت چون خيلي زود حرارت بدنش را از دست مي دهد.
• براي فهميدن حرارت بدن نوزاد، پاهاي او را لمس ميكنيم. اگر درجه حرارت بدن نوزاد پايين بود، بهتر است با وسيله گرم كننده مناسب اتاق را گرمتر كرد و لباس كافي به نوزاد پوشاند و نوزاد رادر آغوش مادر گذاشت.
• اگر با انجام كارهاي لازم بدن نوزاد گرم نشد و مخصوصاً علامت هاي ديگر مثل بي حالي و كم شدن حركت هاي نوزاد،گريه ضعيف و مك زدن ضعيف داشت فوري او را نزد پزشك ببريد .
• داغ شدن بدن نوزاد هم خطرناك است. نبايد او را در برابر نور مستقيم خورشيد از پشت شيشه، كنار شوفاژ يا بخاري يا زير كرسي گذاشت يا لباس زياد از حد به او پوشاند. اگر بدن نوزاد گرم بود، مي توان لباس هاي او را كم كرد.اگر گرماي بدن نوزاد با وجود انجام كارهاي گفته شده در عرض ا تا 2 ساعت پايين نيامد و بي حال بود، او را نزد پزشك ببريد.
• تنفس نوزاد با بيني است. ممكن است در زمان هاي كوتاه (5 تا 10 ثانيه) بخصوص در نوزادان نارس،تنفس او قطع شود كه مي تواند طبيعي باشد.
• در روز هاي اول زندگي مدفوع سياه رنگ است اما كم كم رنگ طبيعي پيدا مي كند.
• نوزاد حتماً بايد در24 ساعت اول مدفوع داشته باشد.
• در نوزادي كه خوب رشد مي كند و حال عمومي خوبي دارد اگر مدفوع آبكي و شل چند دفعه در روز (تا10بار) باشد يا هرچند روز يكبار باشد طبيعي است.
• كبود بودن خفيف انتهاي انگشتان دست و پا در روز اول تولد، مي تواند طبيعي باشد و بعد از آن از بين مي رود.
• ممكن است لكه هاي قرمز رنگي روي پلك و يا پشت گردن ديده شوند كه در طول چند ماه از بين مي روند.
• ممكن است در سفيدي چشم نوزاد بر اثر فشار در زمان زايمان قرمزي يا خونريزي ديده شود كه در طول چند روز خود به خود برطرف مي شود.
• در سقف دهان نوزادان دانه هاي سفيد رنگي ديده مي شود كه معمولاً خود به خود در طول چند هفته از بين مي روند.
• نوزاد معمولاً در هنگام دست و پا زدن ممكن است حركتهاي ناگهاني و شديد به دست و يا زانوانش بدهد كه طبيعي است.
• ممكن است در روز هاي اول تولد پستان نوزاد سفت شود، ورم و ترشح داشته باشد كه پس از چند روز معمولاً به حالت اول برمي گردد.
• زردي در نوزاد ميتواند باعث عقب ماندگي ذهني و حتي مرگ نوزاد شود.هر نوزادي كه به زردي دچارمي شود حتي اگر حالش خوب باشد، بايد در اولين فرصت نزد پزشك برده شود.

خوابيدن نوزاد:

• هنگام خواب از پشه بند يا توري (در روز يا شب) استفاده كنيد.
• نوزاد را به شكم نخوابانيد.
• محيط نوزاد را عاري از دود، بخصوص دود سيگار نگه داريد.
• نوزاد (مخصوصاً، نوزاد كوچك) را از بچه ها و بزرگسالان بيمار دور نگه داريد.

كم كاري تيروئيد نوزاد:
كم كاري مادرزادي تيروئيد شايعترين علامت قابل پيشگيري عقب ماندگي ذهني در نوزادان مي باشد، در زماني كه عقب ماندگي ظاهر مي شود درمان بي فايده است امادر موقع تولد به راحتي با يك آزمايش ساده روز سوم تا پنجم بعد از تولد قابل شناسايي مي باشد و با درمان سريع مي توان از بروز اين معضل پيشگيري نمود و هرگونه تأخير در درمان آن از ضريب هوشي و سلامتي نوزادان خواهد كاست.هورمون تيروئيد يكي از هورمون هاي مهم در رشد و تكامل نوزاد مي باشد و كمبود اين هرمون عوارضي مانند: عقب ماندگي ذهني، كوتاهي قد، ناشنوايي، لالي و بعضي از بيماري هاي مغزي و عصبي را بدنبال دارد.
اين آزمايش با گرفتن چند قطره خون از پاشنه پاي نوزاد انجام مي شود. اين نمونه گيري ساده، بي خطر و به حدي كم درد است كه گاه حتي نوزاد از خواب بيدار نمي شود.
نتيجه اين آزمايش 48 ساعت بعد مشخص شده و در صورت وجود كم كاري مادرزادي تيروئيد در نوزاد بلافاصله اقدامات درماني شروع مي شود.
لذا خواهشمنداست روز سوم بعد از تولد نوزاد، به نزديك ترين مركز بهداشتي درماني محل خود مراجعه نمائيد.

سنجش شنوايي:
دوران طلائي زبان آموزي كودك تا حدود 18 ماهگي كامل مي شود، حال آنكه متأسفانه اكثر كم شنوايي ها و مشكلات گفتاري تشخيص داده شده ناشي از آن پس از سن 3 الي 4 سالگي صورت مي گيرد.
يعني زماني كه طلائي ترين دوران زبان آموزي سپري شده است.به همين دليل هرچه كاهش شنوايي احتمالي نوزاد سريعتر تشخيص داده شود، اقدامات موثر در جهت توان بخشي وي مفيد تر خواهد بود.
بنابراين لازم و حياتي است قبل از اتمام سن بازآموزي (18 ماهگي) با مراجعه به مراكز ارزيابي شنوايي نوزادان، از سلامت شنوايي نوزادتان اطمينان حاصل نماييد.

مراقبت از بندناف:

• زمان افتادن بند ناف معمولاً در عرض 2هفته اول است و در حدود 3 تا 45 روزگي طبيعي مي باشد.
• ناف نوزاد مي تواند محل ورود ميكروبها باشد پس تميزنگه داشتن آن الزامي است.
• قبل و بعد از دست زدن به ناف، دست ها را بشوييد.
• روي ناف چيزي نگذاريد.
• كهنه نوزاد را زيربند ببنديد.
• اگر ناف آلوده شده ،با آب تميز و صابون بشوئيد و با پارچه تميز خشك كنيد.
• اگر ناف قرمز يا چركي و يا خون آلود است، نوزاد را به مراكز يهداشتي درماني يا نزد پزشك ببريد.
• حمام كردن روزانه به روش درست زياني ندارد.
  ◄هشدار: شكم يا ناف را بانداژ نكنيد.هيچ ماده يا دارويي روي ناف نگذاريد.
• ناف را دستكاري نكنيد.

بهداشت فردي (شستشو، حمام كردن) :

• نوزاد را زودتر از 6 ساعت بعد از به دنيا آمدن حمام نكنيد.
• بعد از حمام كردن او را كاملاً خشك كنيد و بپوشانيد.
• براي نوزاد با وزن كمتر اتاق گرمتر باشد.
• روزانه صورت، گردن ، زير بغل نوزاد را بشوييد.
• باسن او را هرگاه كثيف شد، شستشو داده و كاملاً خشك كنيد.
• جهت جلوگيري از ادرار سوختگي نوزاد را تميز شسته و خشك‌كنيد.
• درصورت ادرار سوختگي ازروغن بادام يا وازلين استفاده كرده و به هيچ وجه از پودر استفاده نكنيد.