عوامل خطر قابل کنترل، قابل اصلاح و یا قابل درمان

عوامل خطر عمدهای که قابل کنترل، قابل اصلاح و یا قابل درمان هستند عبارتند از:
کلسترول خون بالا
افزایش سطح کلسترول خون بطورمستقیم خطر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقي را افزایش میدهد. کلسترول ماده چربی مانندی است که درخون حمل میشود، البته کلسترول اضافی از طریق غذاهایی با منشاء حیوانی مثل گوشت، تخم مرغ و لبنیات وارد بدن میشود.
فشارخونبالا (هیپرتانسیون)
فشارخونبالا خطر ایجاد بسیاری از بیماریهای قلبیعروقی مانند بیماری سرخرگهای کرونری، حمله قلبی، نارسایی کلیه، نارسايي احتقانی قلب و سکته مغزي را افزايش مي دهد. سایر عوامل ديگري مانند چاقی، سوء مصرف الکل، رژیم غذایی ناسالم یا عدم فعالیت جسمانی نیز میتوانند در ایجاد فشارخون بالا دخیل باشند، البته ممکن است انسان بدون وجود هیچ یک از این عوامل، باز هم مبتلا به فشارخون بالا شود..
چاقی و افزایش وزن
چاقي و افزایش وزن بدن در ایجاد خطر ابتلا به بیماریهاي قلبیعروقي مستقل از سایر عوامل خطر دخیل میباشد، چرا که سبب افزایش باركاری قلب میشود. چاقي فشارخون را افزایش داده، اثرات مضری برروی کلسترول داشته و در ایجاد بیماری قند خون (ديابت) دخیل میباشد.
عدم فعالیت جسمانی
شیوه زندگی غیرفعال سبب افزایش خطر ابتلا به اضافهوزن، سطح کلسترول خونبالا، فشارخونبالا و دیابت (بیماری قند خون) میشود. ورزش منظم حتي درحد متوسط، سبب کاهش خطر ابتلا به بیماریهاي قلبیعروقي میشود.
بيماري قند خون يا دیابت نوع 2
ابتلا به دیابت، فرد را در معرض خطر جدی قرار میدهد. درحدود 65 تا 75 درصد افراد مبتلا به دیابت به علت ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی میمیرند. کنترل دیابت ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقي را نیز کنترل کند .
سیگار
افراد سیگاری نسبت به افراد غیرسیگاری علاوه بر افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه، در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی نیز میباشند. استعمال سیگار سبب افزایش تعداد ضربان قلب و انقباض سرخرگها شده و در انسداد سرخرگها توسط پلاک دخالت نموده و ممکن است منجر به ضربان نامنظم قلب (آریتمی) شود. همچنین سبب افزایش میزان خطر لخته شدن خون و در نتیجه حمله قلبی و سکته مغزی میگردد. حتی تماس با دود سیگار موجب افزایش میزان بروز بیماریهای قلبیعروقي در افراد غیرسیگاری میگردد.
یائسگی زودرس
زمانیکه یک زن دچار یائسگی زودرس میگردد (خواه به شکل طبیعی و خواه بدلیل جراحی) وی درمعرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری سرخرگهایکرونری قرار میگيرد.
سایر عوامل موثر که عوامل مداخلهکننده ناميده میشوند نیز با بیماریهاي قلبیعروقي مرتبط میباشند، اما اهمیت آنها هنوز بطور کامل شناخته نشده یا مورد سنجش قرار نگرفتهاند. این عوامل عبارتند از:
استرس
به نظر ميرسد كه استرس (بویژهدربرخیافراد) سبب افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقي میشود. شاید علت این افزایش میزان خطر، بالا رفتن تعداد ضربان قلب و فشارخون و آسیب به سرخرگها بدلیل استرس میباشدکه با گذشت زمان روی می دهد. همچنین ممکن است استرس در ایجاد سایر رفتارهای مخاطرهآمیز مثل تغذیه بیش از حد، استعمال دخانیات و سوء مصرف الکل دخیل باشد.
الکل
مطابق دستور صريح اسلام، نوشيدن الكل مجاز نيست. اگر پيرو ساير اديان الهي هستيد، توجه داشته باشيد كه نوشیدن مقادیر بیش از حد الکل میتواند فشارخون را افزایش داده و اثر منفی بر روی سطح کلسترول و تریگلیسرید (چربی خون) داشته باشد و ممکن است منجر به ایجاد ضربان نامنظم قلبی (آریتمی) گردد.
قرصهای ضدبارداری
قرصهای ضدبارداری ممکن است سبب افزایش خطر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقي در افراد سیگاری یا مبتلا به فشارخونبالا بویژه در افراد بالای 35 سال شوند. قرصهای ضدحاملگی جدید حاوی سطح هورمون کمتری نسبت به قرصهای قبلي میباشند و مستقل از سایر عوامل خطر بطور عمومی ایمن تلقی میشوند. پس از 35 سالگی بدلیل افزایش خطر ابتلا به حمله قلبی و لخته شدن خون، افراد سیگاری نبايد از قرصهای ضدحاملگی استفاده کنند.